Πώς επηρεάζει η Κλιματική Αλλαγή την Υγεία μας;
Η κλιματική αλλαγή επιδρά σε περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία, όπως η θερμοκρασία του αέρα, η ποιότητα του αέρα, του νερού και της τροφής, καθώς και ο τρόπος μετάδοσης λοιμωδών νόσων μέσω διαβιβαστών. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μεταξύ του 2030 και του 2050, αναμένονται παγκοσμίως 250.000 επιπλέον θάνατοι ετησίως, λόγω έλλειψης τροφής, ελονοσίας, διάρροιας και επιδράσεων αυξημένων θερμοκρασιών, παγκοσμίως.
Παράλληλα η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε μεταβολή στη μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων από διαβιβαστές όπως τα έντομα, λόγω της μετακίνησης του πληθυσμού των εντόμων σε νέες περιοχές του πλανήτη, καθώς υψηλότερες θερμοκρασίες και οι έντονες βροχοπτώσεις ευνοούν την αναπαραγωγή τους. Επίσης, παρατηρείται αύξηση σε νόσους που μεταδίδονται μέσω του νερού εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας και της υγρασίας. Τέλος η κλιματική αλλαγή επιδρά έμμεσα λόγω του υποσιτισμού που αποδίδεται σε μεταβολές στην αγροτική παραγωγή, και της αύξησης των ψυχικών νόσων σχετικών με αγχώδεις διαταραχές, που εντείνονται λόγω των μετακινήσεων πληθυσμών και της καταστροφής υποδομών λόγω ακραίων φαινομένων, ενώ συνδέεται με απώλειες στην παραγωγική διαδικασία, ιδίως σε επαγγελματικές ομάδες που απασχολούνται σε εξωτερικούς χώρους, λόγω του φαινομένου της «θερμικής εξάντλησης» (“heat exhaustion”), που περιλαμβάνει συμπτώματα όπως η έντονη εφίδρωση και η ταχυπαλμία.
Στην Ευρώπη, οι επιδράσεις στον ημερήσιο αριθμό θανάτων λόγω της αύξηση της θερμοκρασίας την ζεστή περίοδο του έτους είναι τεκμηριωμένες μέσα από επιδημιολογικές μελέτες, ενώ η Νότια Ευρώπη αναμένεται να επηρεασθεί περισσότερο από ακραία φαινόμενα, όπως οι καύσωνες. Αναμένεται ο αριθμός των καυσώνων στην Ελλάδα θα αυξηθεί κατά 8-10 επεισόδια ανά έτος στο διάστημα 2046-2065 σε σύγκριση με την περίοδο 1970-2000, ενώ σημαντική θα είναι και η αύξηση του αριθμού των θερμών ημερών. Αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με μία πρόσφατη εκτίμηση, το 26% της θνησιμότητας στην Αθήνα που συνδέεται με υψηλές θερμοκρασίες αποδίδεται στις ανθρωπογενείς πηγές της κλιματικής αλλαγής.
Η αλληλεπίδραση της θερμοκρασίας και των ατμοσφαιρικών ρύπων έχει μελετηθεί τα τελευταία χρόνια και φαίνεται ότι υπάρχουν μεγαλύτερες επιδράσεις της θερμοκρασίας σε περιοχές με υψηλότερα επίπεδα ρύπων. Έχει εκτιμηθεί ότι κατά τη διάρκεια του καύσωνα στην Ευρώπη το 2003, το 50% των θανάτων μπορούν να αποδοθούν στην αύξηση των επιπέδων του όζοντος και όχι στην υψηλή θερμοκρασία.
Βιβλιογραφία
- United Nations Framework Convention on Climate Change, United Nations, 1992, Αρ.1, παρ.3W
- Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). «Κλιματική Αλλαγή».
- Ευρωπαϊκή Ένωση. « European Climate Pact».
- World Health Organization, 2023. “Climate change”.
- CDC’s National Center for Environmental Health (NCEH), 2022. “Climate Effects on Health”.
- IPCC, 2021: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change Masson-Delmotte, V., P. Zhai, A. Pirani, S.L. Connors, C. Péan, et al. 2021. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, In press, doi:10.1017/9781009157896.
- IPCC, 2021: Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change Masson-Delmotte, V., P. Zhai, A. Pirani, S.L. Connors, C. Péan, et al. 2021. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, In press, doi:10.1017/9781009157896.
- Dear, K., Ranmuthugala, G., Kjellström, T., Skinner, C., Hanigan, I., 2005. Effects of temperature and ozone on daily mortality during the August 2003 heat wave in France. Arch. Environ. Occup. Health 60, 205-212.
- Dear, K., Ranmuthugala, G., Kjellström, T., Skinner, C., Hanigan, I., 2005. Effects of temperature and ozone on daily mortality during the August 2003 heat wave in France. Arch. Environ. Occup. Health 60, 205-212.
- Global Burden of Disease Collaborative Network. Global Burden of Disease Study 2019 (GBD 2019) Results; Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME): Seattle, WA, USA, 2020